بەتتى ساقتاۋ | باس بەت ەتۋ | حات ساندىعى | حابارلاسىڭىز | ءبىز تۋرالى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى اقپارات تورابى

ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش مۇحيت بۇرعىلاۋ كەمەسى سىناق جانە ىشكى قۇراستىرۋ ساتىسىنا ءوتتى

”ارمان“ اتتى كەمە تەرەڭ تەڭىز جەر قىرتىسىن بارلاۋعا نازار اۋداردى

«حالىق گازەتىنىڭ» ءتىلشىسى چاڭ چين

2024.04.16 15:41     كەلۋ قاينارى : حالىق تورابى

  گۋاڭدۇڭ ولكەسى گۋاڭجوۋ قالاسى نانشا رايونى جۋجياڭ ساعاسىندا ءبىر الىپ كەمە كەمەجايدىڭ شەتىندە تىپ - تىنىش تۇر، ۇستىڭگى جاعى اق، استىڭعى جاعى قىزعىلت سارى ءتۇستى، كەمەدەگى بۇرعىلاۋ سورەسى اسقاق بوي كوتەرىپ، تۇتاس كەمە اشىق اسپاندا كوزدىڭ جاۋىن الادى.

  بۇل − ەلىمىز دەربەس جوبالاپ جاساعان العاشقى مۇحيت بۇرعىلاۋ كەمەسى. ەل ىشىندەگى وسى ەڭ ۇلكەن تونناجدىق عىلمي تەكسەرۋ كەمەسى وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا سىناق رەتىندە ءساتتى قاتىنادى، قازىر سىناق جانە ىشكى قۇراستىرۋ كەزەڭىنە ءوتتى، مەجەمەن بيىل جاپپاي جاسالىپ بولادى.

  ”ارمان“ اتتى كەمەگە شىعىپ، تاجىريبەحانانىڭ ىشكى قۇراستىرۋ الاڭىنا كىردىك، كۇمىستەي جارقىراعان پومو قورىتپاسى قابىرعاعا توسەلىپ جاتىر. ”ارمان“ اتتى كەمەنى باقىلاۋ - جاساۋ گرۋپپاسى كاسىپتىك تارماق گرۋپپاسى تاجىريبەحاناسىنىڭ تەحنيكالىق جاۋاپتىسى حى چيڭيىن ماگنيتتى ولشەۋىشپەن دالدالاۋ قاباتىن مۇقيات تەكسەرۋمەن قاربالاس بولۋدا. 3 مىڭنان استام، جيىنى ءبىر مىڭ 200 شارشى مەتر كەلەتىن پومو قورىتپاسى 3 باسكەتبول الاڭىنىڭ ۇلكەندىگىمەن بارابار، حى چيڭيىن پومو تاقتاسى اراسىنداعى ساڭلاۋدىڭ ءبىر ميلليمەتردەن اسىپ كەتپەۋىنە كەپىلدىك ەتۋى، ونىڭ ۇستىنە ءاربىر پومو تاقتاسىن قابىرعاعا بۇكىلدەي جاپسىرىپ، ماگنيتتى دالدالاۋ ونىمدىلىگىنە ىقپال جەتكۋدەن ساقتانۋى كەرەك.

  ”ماگنيتتى ەكراندى قالقالاۋ بولمەسىن جاقسى ورناتۋ وتە ماڭىزدى. مۇحيتتى بۇرعىلاپ بارلاۋدان ۇلگى العاننان كەيىن، ماگنيت ءورىسىنىڭ كەدەرگىسىن دالدالايتىن تاجىريبەحانا ورتاسىندا ماگنيتتىك تاجىريبە جاساپ، سول ارقىلى گەولوگيالىق كەن ونىمدەرى ساقتالعان قاباتتىڭ جىلىن تۇراقتاندىرۋ، جەر شارى ديناميكاسى مەن گەولوگيالىق وزگەرىس بارىسىن زەرتتەۋ كەرەك“. حى چيڭيىن بىلاي دەپ تانىستىردى: ”تاجىريبەحانادا تۇگەلدەي ەل ىشىندە وندىرىلگەن، حالىقارالىق وزىق ورەگە جەتكەن پومو قورىتپالى دالدالاۋ قاباتى جاسامپازدىقپەن قولدانىلىپ، سىرتقى ماگنيت سيگنالىن دالدالاۋ مولشەرى %99.8 كە جەتتى، عىلمي زەرتتەۋ تاجىريبە ورتاسىنا كەپىلدىك ەتۋگە بولادى“.

  بۇكىل دۇنيە جۇزىندەگى كولەمى ەڭ ۇلكەن تەڭىزدەگى جىلجىمالى تاجىريبەحانا رەتىندە، ”ارمان“ اتتى كەمە تاجىريبەحاناسىنا 150 دەن استام ءار ءتۇرلى نازىك تاجىريبە اسپاپتارى قويىلعان، قازىر سۋ، ەلەكتر، گاز، جەل سياقتى 12 ۇلكەن جۇيەنى ورناتۋ قىزمەتى ورىندالىپ، تاجىريبە اسپاپتارى ورناتىلۋ الدىندا تۇر.

  ”بۇرعىلاۋ − ’ارمان‘ اتتى كەمەنىڭ ەڭ ماڭىزدى قۋاتى“. جۇڭگو گەولوگيالىق تەكسەرۋ مەكەمەسىنىڭ ”ارمان“ اتتى كەمەگە قولباسشىلىق ەتۋ شتابىنىڭ نەگىزگى جاۋاپتىسى جوۋ يۇڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: ”بۇرعىلاپ بارلاۋداعى ماقسات جەر شارىنىڭ ىشكى بولەگىندەگى جارتاس وزەگىن بۇرعىلاۋ ءارى وندا قامتىلعان گەولوگيالىق ينفورماتسياعا يە بولىپ، جەر شارىنىڭ تەرەڭ قاباتىنداعى سىردى اشۋ“.

  بۇرعىلاپ بارلاۋ عىلىمى سالاسىندا: ”10 مىڭ مەتر تەرەڭدىكتەگى بۇرعىلاۋدىڭ قيىندىعى ايعا شىعۋدان الدەقايدا قيىن“ دەگەن ءسوز بار. تەحنيكادا جاڭالىق جاراتۋ مەن جابدىقتاردى شوعىرلاندىرۋدىڭ دەمەۋىندە، ”ارمان“ اتتى كەمە تەڭىز ايدىنىندا 11 مىڭ مەترلىك بۇرعىلاپ بارلاۋ قابىلەتىن ازىرلەدى. ”بۇل كەمە جەر قىرتىسىن تەسىپ ءوتىپ، جەر مانتياسى قاباتىنا كىرۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋعا كۇش سالدى، بۇل دا كەمەنىڭ ’ارمان‘ دەپ اتالۋىنىڭ سەبەبى“ دەدى جوۋ چاڭ.

  ”11 مىڭ مەتر تەرەڭدىكتەگى قىسىم جابدىق، سۋ، ەلەكتر، سۇيىقتىق، ماتەريال جونىنەن سايىس سانالادى“. ”ارمان“ اتتى كەمەنى باقىلاۋ - جاساۋ گرۋپپاسىنىڭ باستىعى يىن شيانفىڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: تۇتاس كەمە 303 نەگىزگى جابدىققا، 8 مىڭ 300 دانا ءوندىرىس چەرتوجىنا، 10 مىڭنان استام جۇمىس تارتىبىنە سايادى، جالپى 150 دەن استام عىلمي زەرتتەۋ ورنى قۇرىلىسقا قاتىناسىپ، 10 نەشە شەشۋشى تەحنيكادان قامال الدى.

  كەمەدە جۇرگەنىمىزدە، جاڭالىق جاراتۋدى قادام سايىن سەزىندىك. دەربەس زەرتتەپ جاسالعان كەمەدەگى جارتاس بۇرعىلاۋ وزەگى زەردەلى ساقتاۋ - تاسۋ جۇيەسىنە سۇيەنىپ، كەمەدە اۆتوماتتى تۇردە وتكەرمەلەپ تاسىمالداۋدى جانە ساقتاۋدى جۇزەگە اسىرادى؛ ەنەرگيا ساقتاۋ تەحنيكاسى مەن جابىق ەلەكتر تورابىنان پايدالانىپ، 180 كەمە قىزمەتكەرىن سالىپ العان جاعدايدا تەڭىزدە ءۇرتىس 120 كۇن قىزمەت ىستەپ، ءۇرتىس 15 مىڭ تەڭىز ميلى جول باسادى؛ ءبىر ميلليون 200 مىڭ مەتر كابەل توسەلىپ، ينفورماتسيالاندىرۋ تەحنيكاسى جاپپاي قامتىلىپ، كەمەنىڭ جاعالاۋمەن زەردەلى سايكەسۋى جۇزەگە اسىرىلدى.

  كەمە جاساۋ الاڭىنا تاياۋ جەردە ”ارمان“ اتتى كەمەمەن سايكەستىرىلگەن بۇرعىلاپ بارلاۋدى قامتاماسىزداندىرۋ كەمەسى، دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ ۇلكەن تەڭىز - مۇحيت گەولوگيالىق تاۋ جىنىسى قامباسى، ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش تەرەڭ سۋ عىلمي تەكسەرۋ كەمەجايى سياقتىلار سالىنىپ بولىپ، ”ارمان“ اتتى كەمەنىڭ قاتىناۋىنا پارمەندى جاعالىق قولداۋ كورسەتكەن.

  تەڭىزگە قاراي بەت الۋ عىلمي زەرتتەۋدىڭ وتكىر قارۋىن قاجەت ەتەدى. ەلىمىزدىڭ تەرەڭ تەڭىزدە بارلاۋ جۇرگىزۋى ”ارمان“ اتتى كەمەنى ماڭىزدى تۇعىر ەتىپ، تەرەڭ تەڭىزدە گەولوگيانى، جەر شارى فيزيكاسىن بارلاۋ جانە بۇرعىلاپ بارلاۋ تەحنيكالىق جابدىق جۇيەسىن ورناتىپ، ادامزاتتىڭ تەڭىز - مۇحيتتى تانۋىنا، قورعاۋىنا، اشۋىنا تىڭ دا اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسادى.

  كەلۋ قاينارى: حالىق تورابى
جاۋاپتى رەداكتورى : نۇرعيسا قۇرمانجان ۇلى